سیم یا کابل ارت چیست ؟
واژه ارت (Earth) به معنای زمین و سیم ارت سیم اتصال به زمین است. کابل ارت یکی از مهم ترین ابزار کاربردی در صنایع برق است. این سیم از خطر برق گرفتگی افراد جلوگیری می کند. به صورت کلی واژه ارت را به دو صورت می توان معنا کرد. در برخی مدارهای الکتریکی زمین نقش مبدا را ایفا می کند که در این صورت زمین به عنوان مبدا برای اندازه گیری ولتاژ های الکتریکی عمل می کند. معنای دیگر ارت اتصال مستقیم به زمین است که در این صورت برای افزایش ضریب ایمنی دستگاه ها به کار می رود.
نشتی جریان در اثر عوامل زیادی همچون پوسیدگی سطح عایق کابل، ضربه های فیزیکی، له شدگی سیم، لخت بودن قسمتی از کابل برق، رطوبت و… به وجود می آید. در صورتی که این نشتی به وسیله اجسام رسانا به سطح بیرونی وسایل الکتریکی و الکترونیکی منتقل شود، با برخورد بدن به این وسایل جریان الکتریسیته وارد بدن ما می شود. برای جلوگیری از وقوع این اتفاق باید فلزات رسانا و هادی مربوط به وسایل الکتریکی را به وسیله سیم و کابل ارت به زمین متصل کنیم. این کار باعث افزایش ضریب ایمنی برای همگان در محیط کار و زندگی می شود. اگر به کسب اطلاعات و خرید کابل آلومینیوم و خرید کابل جوش علاقه مند هستید به صفحات مرتبط مراجعه کنید.
می توان گفت اصلی ترین کاری که یک سیستم ارتینگ در مدار برق دستگاه انجام می دهد، کوتاه کردن مسیر حرکت الکترون تا زمین است. این کار برای این است که وقتی فردی به بدنه وسیله برقی دست زد الکترون ها به جای عبور از بدن شخص از سیم ارت عبور کرده و در زمین تخلیه شوند.
باید بدانید در سیم ارت جریان الکتریکی وجود ندارد یعنی این کابل حامل جریان های الکتریکی نیست، این سیم برای جلوگیری از برق گرفتگی استفاده می شود و در صورت نشتی جریان الکتریکی اجسام رسانا، آن را به زمین منتقل می کند.
بنابراین می توان گفت وظیفه اصلی سیستم ارتینگ در هر دستگاه و مداری انتقال کامل جریان الکتریکی به صورت کامل به زمین است. اگر ما بدنه تمام وسایل برقی مصرفی صنعتی یا خانگی را توسط یک رشته سیم به سیم اتصال به زمین یا همان سیم ارت وصل کنیم یک سیستم ارتینگ در مدار ایجاد کرده ایم.
جالب است بدانید در بین فلزات نقره، مس و طلا کمترین میزان مقاومت را دارند و الکترون به راحتی از آنها عبور می کند اما مقاومت بدن انسان چیزی بین 1300 تا 3000 اهم است و جریان برق به راحتی از آن عبور کند.
راه های ارتباط با پارسا کابل
آدرس
تهران ، لاله زار جنوبی، پاساژ بوشهری، همکف، پ ۳۸
تلفن همراه
0912224535
ایمیل
info@parsacable.com
کاربرد سیم و کابل ارت
از این سیم در تمام وسایل برقی خانگی از قبیل یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، کولر، مایکروفر، اجاق گازهای دارای ترموکوبل و… می توان استفاده کرد. همچنین برای جلوگیری از انتقال مواد قابل اشتعال و ایجاد الکتریسیته ساکن هنگام تعمیرات الکتریکی هم می توان سیم ارت استفاده کرد. هدف از ایجاد سیستم ارتینگ در دستگاه های الکترونیکی خانگی یا صنعتی این است که در صورت اتصال سیم فاز یا نول دستگاه به بدنه آن و در صورتی که نشتی جریان وجود داشته باشد، این جریان نشتی به وسیله کابل ارت به زمین منتقل شود.
البته استفاده از آن در صنایعی که با برق فشار قوی سر و کار دارند بسیار مهم تر است، چرا که جریان های الکتریکی فشار قوی بسیار خطرناک تر از جریان های برق شهری هستند و در صورت عدم استفاده از آن ممکن است خطرات جبران ناپذیری به وجود آید. در حال حاضر به جز کارخانه ها و صنایع تولید برق اکثر ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری برای سیم کشی های برق خود از سیم و کابل ارت استفاده می کنند. استفاده از آن به عنوان یکی از استانداردهای مهم ساخت محسوب می شود.
این سیم از یک سمت به وسایل الکتریکی و الکترونیکی و از طرف دیگر به سیستم های لوله کشی آب یا چاه ارت وصل می شود که البته استفاده از چاه ارت ایمن تر است. تمام وسایل الکتریکی و الکترونیکی باید کابل اتصال به زمین داشته باشند، اما در وسایلی که بدنه آنها رساناست به صورت حتمی باید از این سیم استفاده کرد. حال ممکن است برایتان این سوال پیش آید که چاه ارت چیست؟ در جواب می توان گفت چاه ارت حفره ای درون زمین است که عمق آن با توجه به میزان رطوبت خاک تعیین می شود. ممکن است در برخی مناطق با کندن زمین به عمق 0.5 متر به رطوبت مورد نظر برسیم اما در برخی مناطق عمق چاه ارت به 2 تا 3 متر هم برسد.
بعد از حفر چاه، به وسیله زغال و آهک درون آن را پر کرده و یک صفحه بزرگ مسی را به صورت عمودی برای افزایش میزان رسانایی زمین قرار می دهند که باعث بازدهی و بهره وری حداکثری سیم اتصال به زمین می شود. به صورت کلی می توان مزایای زیر را برای استفاده از سیستم های ارتینگ بر شمرد:
- کارکرد صحیح و درست تجهیزات حفاظتی
- جلوگیری از آتش سوزی و اتصالی دستگاه
- کاهش ولتاژ گام هنگام بروز اختلاف پتانسیل های خطرناک در مدار
- مهار جریان های تولید شده به وسیله القای الکترومغناطیسی و تخلیه الکتریسیته ساکن در چاه ارت
- حفظ جان انسان ها
تفاوت سیم ارت با سیم نول
برای روشن کردن یک وسیله الکترونیکی همزمان به برق مثبت و منفی احتیاج داریم، برق مثبت همان جریانی است که دارای ولتاژ و آمپر مشخصی بوده و به ورودی مدار وصل می شود. اما سیم منفی هیچ باری ندارد و برای جریان یافتن الکتریسیته در مدار به خروجی وصل می شود. به این سیم همان سیم اتصال به زمین یا ارت گفته می شود.
ممکن است گمان کنید سیم ارت با سیم نول یکی است، اما اینگونه نیست و این دو با هم تفاوت دارند. برای درک بیشتر اگر به پریز های برق جدید نگاهی بیندازید متوجه می شوید دو شاخه ها دارای سه جک اتصال هستند. یکی از آنها که مربوط به سیم فاز دستگاه می شود که دارای جریان برق است، دیگری سوراخ نول بوده و سوراخ سوم هم مربوط به سیم اتصال به زمین می شود.
تنها وجه شباهت کابل ارت و نول با یکدیگر یکی در ظاهر آنها و دیگری بدون برق بودن هر دو سیم است . اما از نظر کارکردی کاملا متفاوت هستند ضمن اینکه رنگ و سایز بندی سیم ارت در مقایسه با سیم نول تنوع بیشتری دارد. با استفاده از سیم ارت در سیم کشی ساختمان ها در صورتی که به هر دلیل در سیم فاز خرابی پیش بیاید که باعث اتصالی و سوختگی سیم کشی می شود، می توان از بروز این مشکلات با استفاده از همین کابل های اتصال به زمین جلوگیری کرد.
سیم ارت بیشتر برای محافظت در برابر برق گرفتگی به کار برده می شود و هر چند که استفاده از آن بسیار کاربردی و خوب است اما هنوز هم در برخی ساختمان ها از آن استفاده نمی شود. اما سیم نول برای برقراری جریان در مدر الزامی بوده و بدون وجود آن دستگاه های الکتریکی روشن نمی شوند.
جدید ترین محصولات فروشگاه پارسا کابل :
سایز های مختلف سیم ارت
با توجه به اینکه کابل ارت را برای چه وسیله ای می خواهید استفاده کنید باید سایز مناسبی از کابل را به کار ببرید. تعداد رشته های سیم در هر کابل متفاوت است . سایز بندی های رایج این کابل عبارتند از:
کابل ارت سایز 16، سایز 25، سایز 35، سایز 50 که دارای 7 رشته هستند. کابل ارت سایز 70، سایز 95 و سایز 120 که دارای 19 رشته هستند و سایز 150، سایز 185 و سایز 240 که دارای 37 رشته سیم درون کابل می باشد. هادی به کار رفته در تولید سیم و کابل ارت معمولا از مس با درصد خلوص 99/9 درصد است. از سایزهای کوچکتر این کابل برای وسایل و دستگاه های برقی مانند ماشین لباسشویی و… استفاده می کنند. اما سایزهای بزرگتر مانند سیم ارت سایز 35 برای صفحات ارت مسی و سایز 50 برای چاه ارت به کار می رود.
عدم استفاده از سیم ارت چه پیامد هایی را به دنبال خواهد داشت؟!
در صورت شل شدن سیم زنده داخل دستگاه مانند اجاق گاز و لمس پوشش فلزی، دچار برق گرفتگی می شوید. با این حال، ترمینال زمین به پوشش فلزی متصل است، بنابراین جریان به جای ایجاد برق گرفتگی از طریق سیم ارت عبور می کند. در صورتی که این کابل وجود نداشته باشد شما دچار برق گرفتگی خواهید شد. هرگز این سیم را در محل اتصال با زمین لمس نکنید! این محصول که جریان بار را حمل می کند خطر برق گرفتگی دارد زیرا فردی که زمین را لمس می کند ممکن است یک مسیر جایگزین برای جریان بار و در نتیجه خطر برق گرفتگی ایجاد کند! و همینطور لمس سیم خنثی ایمن نیست! مقداری ولتاژ بین زمین و خنثی (در یک پتانسیل بالا) می تواند شما را شوک دهد.
روش های اجرای سیستم ارتینگ
به صورت کلی سیستم های ارتینگ به این صورت عمل می کنند که هنگام اتصال کامل سیم فاز به سیم ارت، فیوز مربوط به آن فاز عمل کرده و جریان را قطع می کند و هنگام اتصال سیم نول به سیم ارت در صورتی که مدار ارتینگ فیوز محافظ جان داشته باشد، جریان های 30 میلی آمپر به بالا را قطع کرده و به این طریق از دستگاه و افراد به راحتی محافظت می کند.
برای اجرای سیستم های ارت و اتصال به زمین دو روش کلی وجود دارد که هر کدام کاربرد متفاوتی دارند. روش اول روش زمین عمقی است که روش معمول و رایجی بوده و از چاه ارت برای اجرای آن استفاده می کنند، توضیحات این روش را در مطالب فوق ذکر کردیم.
باید در نظر گرفت استفاده از این روش در تمام محیط ها پیشنهاد نمی شود چرا که علاوه بر هزینه های بهره برداری، هزینه های نگهداری نیز در این روش بالاست. به عنوان مثال در این روش برای حفر چاه ارت باید مکان درستی را برای کندن زمین انتخاب کرد.
همچنین عمق چاه حفر شده با توجه به نوع خاک و مقاومت آن متفاوت است. مثلا در زمین های کشاورزی خاک مقاومت کمتری داشته و عمق چاه حفر شده باید کم باشد اما در زمین های شنی و سنگلاخی که مقاومت خاک بسیار بالاست نیاز به حفر چاه با عمق بیشتری داریم.
روش دوم روش زمین سطحی بوده که سیستم ارت در سطح زمین و یا نهایتا در عمق ۸۰ سانتی متری زمین اجرا می شود. از این روش بیشتر در مکانهای زیر استفاده می شود:
- فضای لازم و کافی اطراف سایت وجود داشته باشد.
- شهرهایی که ارتفاع آنها از سطح دریا پایین تر باشد مانند شهرهای شمالی و جنوبی کشور
- پستی و بلندی محوطه اجرایی کم باشد.
روش زمین سطحی برای تجهیزات سیم و کابل ارت خود به هفت شکل مختلف انجام می گیرد که عبارتند از: ROD، Ring، پنجه ای یا شعاعی، مختلط، حلزونی، الکتروشیمیایی و شبکه ای.
نکات ایمنی نصب سیم ارت
- حتما از دستکش و کفش ایمنی هنگام نصب استفاده کنید.
- در هنگام نصب هادی باید اطمینان حاصل کنید که اتصال به زمین و اتصال کوتاه انجام شده باشد.
- توجه داشته باشید که سیم عایق داشته باشد و در صورت آسیب دبدن عایق به هبچ وجه آن را لمس نکنید.
- اجرای چاه ارت نیز به متخصص خود نیاز دارد و در صورت نداشتن تخصص لازم از اجرای آن خودداری کنید.
از آنجا که سیم از مس ساخته شده است ، سیم ارت مسیر مقاومت کم به زمین را فراهم می کند. در صورت بروز خطا ، جریان زنده ی بزرگی که از طریق سیم خاکی مورد عبور می کند ، این مسیر را به جای عبور از یک فرد ،سیم ارت به زمین انتقال میدهد و فیوز را ایمن می کند تا دستگاه سالم باشد.
دستگاه های الکترونیکی بدون سیم زمین به طور معمول کار خواهند کرد زیرا این کابل مسیر هدایت کننده است و بخشی نیست که برق دستگاه را تأمین کند! اما وجود آن برای ایمنی ساختمان ضروری است. به وسیله آن جریان زیادی در سیم ارت دستگاه جریان یابد و قطع کننده را قطع میکند.
اگر سیم برق داخل دستگاه مانند اجاق گاز از بین برود و لبه فلز را لمس کند ، دچار برق گرفتگی می شوید. با این حال ، ترمینال زمین به پوشش فلزی متصل است به طوری که جریان به جای ایجاد برق گرفتگی از طریق سیم زمین عبور می کند.
احتمال اینکه وقفه ای در جریان زمین وجود داشته باشد هست مانند یک اتصال شل . البته پیدا کردن این وقفه نسبتا کار آسانی است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قیمت سیم و کابل از طریق راه های ارتباطی موجود با کارشناسان پارسا کابل در تماس باشید .
شماره های تماس : 02133937175 – 02133119818 – 02133116180 – 02133932821
آدرس : تهران ، لاله زار جنوبی، پاساژ بوشهری، همکف، پ ۳۸
پست الکترونیک : info@parsacable.ir
درج دیدگاه